عبدالجلیل پسندیسمرقندیپسندی سمرقندی، عبدالجلیل، شاعر و خوشنویس تاجیک است. ۱ - زندگی‌نامه پسندی۱.۱ - نام پسندیبرخی نام او را عبدالرحیم دانسته اند [۱]
حاجی نعمت الله محترم، تذکرة الشعرا، ج۱، ص۵۸، چاپ اصغر جانفدا، دوشنبه ۱۹۷۵.
ولی فرزند وی، جلیل زاده نام وی را عبدالجلیل گفته است.
۱.۲ - زمان تولد و مرگپسندی در سال ۱۲۹۲/۱۸۷۵ در سمرقند به دنیا آمد و در سال ۱۳۳۴/ ۱۹۱۶ درگذشت. ۱.۳ - پدر پسندیپدرش ملا عبدالکریم پسندی سمرقندی (۱۲۴۵ـ۱۳۲۷/ ۱۸۲۹ـ۱۹۰۹)، از شاعران معروف زمان خود بوده و دیوان اشعاری در حدود ۲۵۰۰ بیت داشته که اکنون در دسترس نیست. [۲]
حاجی نعمت الله محترم، تذکرة الشعرا، ج۱، ص۱۵۹، چاپ اصغر جانفدا، دوشنبه ۱۹۷۵.
[۳]
صدرالدین عینی، نمونة ادبیات تاجیک، ج۱، ص۳۴۳، مسکو ۱۹۲۶.
۱.۴ - محل تحصیلپسندی در زادگاهش به تحصیل پرداخت و در علوم رسمی زمان تبحّر یافت، ولی بیش‌تر به شعر و شاعری گرایش داشت. [۴]
حاجی نعمت الله محترم، تذکرة الشعرا، ج۱، ص۵۸، چاپ اصغر جانفدا، دوشنبه ۱۹۷۵.
۱.۵ - سفر به مکهوی در سال ۱۳۲۴/۱۹۰۶ همراه پدر به زیارت خانه خدا رفت و پس از بازگشت به زادگاه، به سائقة قریحة سرشار خود، به سرودن شعر پرداخت. [۵]
حاجی نعمت الله محترم، تذکرة الشعرا، ج۱، ص۱۵۹، چاپ اصغر جانفدا، دوشنبه ۱۹۷۵.
۲ - حضور در محفل ادبیدر ابتدای سده بیستم میلادی گروهی از شاعران روشنفکر تاجیک، از جمله سیداحمد عجزی، سید احمد وصلی، محمد رحیم تاجی، میرزا اکرم فکری و نقیب خان طغرل احراری، در سمرقند محفل ادبی برپا کرده بودند که پسندی حضور فعالی در آن داشت. ۳ - اثار موجود از پسندیاز دیوان اشعار پسندی که خود او تنظیم کرده، نسخه‌ای خطی در انستیتوی خاورشناسی فرهنگستان علوم جمهوری تاجیکستان وجود دارد که شامل ۱۴۶ قطعه شعر، از غزل و مخمس و مسدس و قصیده و قطعه و رباعی و مثنوی ، است. در جُنگ و بیاض و تذکره‌های آن دوره نیز نمونه‌هایی از آثار وی باقی است، از جمله در تذکرة الشعرا، که مؤلف آن وی را ستوده و چهار غزل ــ از جمله غزل موشح «اسدجان» را ــ از او نقل کرده است. [۶]
حاجی نعمت الله محترم، تذکرة الشعرا، ج۱، ص۵۸ ـ۶۰، چاپ اصغر جانفدا، دوشنبه ۱۹۷۵.
۴ - سبک و مضمون شعر پسندیشعر پسندی به سبک حافظ و نظامی و جامی ، و مضامین اصلی سروده هایش عشق و عرفان و شِکوه از روزگار است. ۵ - نام مثنوی پسندیدر بیان اوضاع و احوال اجتماعی زمان خود نیز، مثنوی مشهوری با عنوان «سرگذشت غلام جان» در چهل بیت سروده است. ۶ - منابع(۱) صدرالدین عینی، نمونة ادبیات تاجیک، مسکو ۱۹۲۶. (۲) حاجی نعمت الله محترم، تذکرة الشعرا، چاپ اصغر جانفدا، دوشنبه ۱۹۷۵. ۷ - پانویس
۸ - منبعدانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «عبدالجلیل پسندی‌سمرقندی»، شماره۲۷۶۸. |